Ciecze palne muszą być przechowywane w specjalnych warunkach i zbiornikach, z uwagi na zagrożenia pożarowe. Wyróżniamy podział cieczy palnych, ze względu na klasę ich palności. Przy uwzględnieniu klasyfikacji należy odpowiednio dobrać środki i metody do przechowywania cieczy.
Producenci stawiają wymagania swoim produktom i przekazują cenne dla bezpieczeństwa informacje do odbiorcy. Warunki przechowywania takich cieczy określają w znacznej mierze przepisy i to na ich podstawie producenci produkują zbiorniki. Ciecze palne dzielą się na klasy palności. Ważne jest aby zwrócić uwagę na różnice w określaniu klasy palności pomiędzy wytycznymi Unijnymi tj. CLP, a przepisami rozporządzeń ministrów. Polskie przepisy są tutaj bardziej restrykcyjne niż Unijne, należy je stosować. Miejsca magazynowania cieczy palnych lub ich tankowania należy oznaczyć znakami wynikającymi z kart charakterystyk. Karty charakterystyk to dokumenty dostarczane przez producenta mieszanin i cieczy, w których znajdujemy podstawowe informacje o zagrożeniach i zapobieganiu im.
Przyczyny zapłonów cieczy palnych
Główne przyczyny zapłonów cieczy palnych to przede wszystkim te związane z wydzielaniem się atmosfery wybuchowej w ich otoczeniu. Konieczna jest analiza zagrożenia wybuchem oraz dobranie zbiorników i środków do zagrożenia. Często wymagane będzie zastosowanie elementów w wykonaniu ochrony przed iskrzeniem (Ex). W efekcie identyfikacji zagrożeń można dobrać odpowiednie środki. Mogą być to gaśnice o odpowiedniej klasie do gaszenia cieczy palnych, koce gaśnicze a także różnego rodzaju środki przewidziane w kartach charakterystyk substancji.
Nieprzestrzeganie wymogów przechowywania cieczy może prowadzić do katastrofy, w szczególności w zakresie środowiska i pożaru/ wybuchu. Wyciek oleju napędowego stanowi poważne zagrożenie dla środowiska wodnego. Przechowywanie cieczy palnej w zbiorniku spożywczym (zwykły mauzer) może pod wpływem iskry przy jego otwieraniu, stanąć w ogniu wybuchu.
W magazynowaniu cieczy palnych ważny jest dobór środków do składowania. W szczególności warto adekwatnie dobrać: boksy, szafy zabezpieczające, szafy ognioodporne, magazyny chemiczne i ognioodporne. Tylko właściwy dobór środków do magazynowania cieczy, połączony z kompetencją pracowników, jest gwarantem bezpieczeństwa. Jeśli zakupimy środki niegwarantujące bezpieczeństwa to będziemy musieli zmierzyć się ze skutkami zaniedbań. Kluczowa jest ognioodporność oraz adekwatność np. boksów do opakowań, aby były odpowiednich rozmiarów.
Transport cieczy palnych
Do transportu ciecz palnych konieczne jest często spełnienie wymogów ADR. Są to głównie szkolenia i oznaczenia oraz zabezpieczenia do transportu cieczy palnych. Warto wysłać na takie szkolenie kierowców i mieć świadomość co trzeba zapewnić aby bezpiecznie transportować ciecze palne. ADR czasem nie ma tu zastosowania. Kryterium stanowi ilość i rodzaj transportowanej cieczy. Dokument kierowcy uprawniający do transportu ADR jest wydawany przez uprawnioną jednostkę i należy go okazać podczas kontroli drogowej.
Przechowywanie cieczy palnych odbywać się musi w specjalnie zaprojektowanych zbiornikach. Wiele z tych zbiorników podlega kontroli Urzędu Dozoru Technicznego. Należy pamiętać o terminowych przeglądach.
Istnieją specjalne mechanizmy chroniące przed zagrożeniem przy magazynowaniu cieczy palnych. Jednym z takich mechanizmów są urządzenia i środki ochrony wykonane w ochronie przed iskrzeniem. Aby ochronić przed skutkami wycieku, można pod zbiornik ustawić wannę wychwytową.
Naprawianie awarii i dokonywanie kontroli zbiorników często wiąże się z koniecznością wejścia do nich. Praca w zbiornikach jest pracą szczególnie niebezpieczną w rozumieniu przepisów bhp, dlatego należy podjąć przewidziane prawem działania. Pracodawca powinien takie prace mieć wpisane w wykaz prac szczególnie niebezpiecznych. Pracownicy powinni zostać przeszkoleni przed rozpoczęciem prac i zostać zapoznani z funkcjonującą u pracodawcy instrukcją pracy w zbiornikach. Do pracy w zbiornikach warto zastosować zabezpieczenia w formie szelek i lin, wentylatorów, dodatkowego oświetlenia, urządzeń wykonanych w wykonaniu ochrony przed iskrzeniem, detektory gazów i poziomu tlenu. Wiele z wyżej wymienionych jest wymogiem nie tylko dobrej praktyki ale także przepisów prawa. Prace w zbiornikach zawsze są szczególnie niebezpieczne, a zbiornikiem jest przestrzeń zamknięta z wąskimi wyjściami.
PRZYDATNE AKTY PRAWNE:
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 września 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719 z późn. zm.).
