Katastrofa środowiskowa to zdarzenie, które powoduje trwałe i nieodwracalne skutki w ekosystemie. Zapobiegając katastrofom środowiskowym wpierw warto przyjrzeć się obowiązkom pracodawcy, które to minimalizują zagrożenie zaistnienia takiego zdarzenia. Konieczne jest prawidłowe przechowywanie substancji i odpowiednie jej znakowanie, tak aby było wiadomo, jaka substancja jest przechowywana w danym pojemniku.
Magazynowanie zatem odgrywa jedną z kluczowych roli. Lecz wpierw należy zapoznać się z substancją, następnie zidentyfikować zagrożenia i potem wdrożyć odpowiednie środki zapobiegawcze.
Zapoznanie z substancją
Duże znaczenie w rozpoznawaniu zagrożenia ma karta charakterystyki substancji, mieszaniny. Dzięki rozporządzeniu REACH w Unii Europejskiej mamy dostęp do informacji o właściwościach substancji stosowanych w przedsiębiorstwie. W karcie charakterystyki jest wpisane, jakie zagrożenia stwarza mieszanina, substancja. Opisane są w tej karcie środki zapobiegawcze. Wskazuje się zasady postępowania z substancją i sposoby udzielania pierwszej pomocy. Dlatego tak ważne jest, aby zapoznać pracowników z treścią tych kart. Jest to obowiązek jaki spoczywa na pracodawcy, w ramach prawa pracy. Informacje z karty charakterystyki mogą również posłużyć do dobrania środków i metod zapobiegania katastrofom. Może okazać się konieczne zakupienie sorbentu, płuczek do oczu, magazynów izolowanych itp.
Identyfikacja zagrożeń
Celem dobrania odpowiednich środków do zapobiegania katastrofom należy wpierw zidentyfikować zagrożenia. Najlepiej sprawdza się w praktyce przeprowadzenie audytu przez firmę zewnętrzną, która zidentyfikuje zagrożenia i opracuje raport z proponowanymi środkami zapobiegawczymi. Jak dokonuje się oceny zagrożeń? Analizuje się zagrożenia jakie stwarza substancja w oparciu o: karty charakterystyki, lokalizacje i zidentyfikowane potencjalne ryzyka. Ryzyka mogą być różnorodnie identyfikowane i szacowane. Najlepiej za standard przyjąć często stosowaną przez audytorów metodę Risc Score, gdzie określa się źródło, zagrożenie, skutki, prawdopodobieństwo, ciężkość następstw, ekspozycje i proponowane rozwiązania.
Środki zapobiegawcze
W oparciu o zidentyfikowane zagrożenia, znając już właściwości substancji, należy podjąć środki zapobiegające katastrofie ekologicznej, środowiskowej.
W magazynowaniu warto skorzystać z gotowych opakowań, dobrze oznaczonych, dedykowanych dla substancji niebezpiecznych. Dzięki temu pracownicy zawsze wiedzą, jakiej substancji używają, co minimalizuje ryzyko wypadku, a także korzystając z dedykowanych pojemników mogą bezpiecznie dozować substancje.
Najbardziej adekwatny dobór środków do magazynowania substancji niebezpiecznych, aby zapobiegać katastrofom, to wybór spersonalizowanych magazynów izolowanych, często ognioodpornych. Sprzedawca pomaga dobrać odpowiednie wyposażenie do potrzeb Klienta. Dla przykładu, przy magazynowaniu chloroformu konieczne będzie zamontowanie wentylacji mechanicznej o dość dużej wydajności. Jeśli do tego magazynujemy coś łatwopalnego np. benzynę ekstrakcyjną, to warto aby wentylacja ta była wykonana w zabezpieczeniu przeciwwybuchowym.
Jeśli magazynujemy niewielkie ilości substancji łatwopalnych, idealnym rozwiązaniem może okazać się szafa ognioodporna. Dzięki takiemu środkowi zyskujemy nie tylko dodatkowe zabezpieczenie przed pożarem ale także zapewniamy bezpieczeństwo substancji przed osobami niepowołanymi do ich posiadania.
Zapobieganie katastrofom to nie tylko rozwiązania techniczne. Istotne są szkolenia z awarii środowiskowych w miejscu pracy, a także realizacja różnych scenariuszy awarii. W tym duchu przemawiają normy ISO 14001 (środowiskowa) i 45001 (bhp). Takie szkolenia powinny być przygotowywane i realizowane pod kątem obu tych norm jednocześnie, aby skorzystać z zasady harmonizacji norm, co zwiększa bezpieczeństwo.
Inne rozwiązania
Korzystanie ze środowiska wiąże się z opłatami m. in. za emisje do atmosfery czy do wody. Dlatego niektórzy przedsiębiorcy decydują się na wieże filtrujące, a czasem i na oczyszczalnie ścieków przedsiębiorstwa. Niejednokrotnie obniża to opłaty środowiskowe na tyle, że korzystniej jest zapobiegać zanieczyszczeniom niż za nie płacić.
Jeśli przedsiębiorca nie zapobiega katastrofom to nie tylko jest to dla niego ryzyko utraty dobrego wizerunku firmy, ale także koszt związany z grzywnami i utratą klientów. Niejednokrotnie firmy organizują kampanie wśród pracowników, mające na celu poszerzenie wiadomości i wiedzy na temat tego, jak środowisko naturalne można wspierać. Takie kampanie przekładają się na poziom świadomości pracowników i na ich późniejsze działania w pracy i w domu.
Odpowiedzialność przedsiębiorcy
W razie niestosowania odpowiednich środków przedsiębiorca może narazić się na kary, różnego rodzaju sankcje. Przepisy nakładają na pracodawcę obowiązek spisania stosowanych substancji i preparatów chemicznych. Pracowników należy odpowiednio zabezpieczyć przed szkodliwością substancji, zanim zaczną przystępować do pracy z nią, a czasem konieczne też jest dodatkowe przeszkolenie bhp. Ważne jest ustalenie szkodliwości danych substancji, przed ich zastosowaniem w miejscu pracy. Wszystkie tu wymienione obowiązki są nałożone na pracodawcę pod groźbą odpowiedzialności wykroczeniowej, karnej.
Potrzebujesz fachowej porady w zakresie bezpiecznego miejsca pracy - napisz do nas na info@topserw.pl. Nasi przedstawiciele skontaktują się z Tobą niezwłocznie.
